Met het overlijden van Etienne Vermeersch is een hele bibliotheek aan kennis en wijsheid teloorgegaan. Zijn geheugen was indrukwekkend. Hij kon bijvoorbeeld foutloos lange fragmenten uit de Ilias van Homerus, de Divina Commedia van Dante of de cantates van Bach voordragen. Hij was net zo goed vertrouwd met wiskundige inzichten, van de gulden snede over de Fibonaccigetallen en de identiteit van Euler, tot de relativiteitstheorie en de wetten van de thermodynamica. Hij had een grondige kennis van de architectuur, de muziek, het theater en de beeldende kunsten, van Giotto en Caravaggio tot Kandinsky en Roger Raveel. Hij was bekend met de paleontologie, de cybernetica, de semiotiek, de moleculaire biologie en de astronomie. Weinigen kenden beter het werk van Baruch Spinoza, Immanuel Kant en Karl Popper. Verder was hij expert in de geschiedenis en de geschriften van het christendom, het jodendom, de islam en zelfs van het hindoeïsme en het confucianisme.
Nagelaten geschriften bevat een reeks teksten over de thema’s die Etienne Vermeersch zijn hele leven bezighielden. Het boek bevat wetenschappelijke en filosofische artikelen die hier voor het eerst in een Nederlandse vertaling verschijnen en toespraken, nota’s en opiniestukken die hij in de loop van zijn lange academische carrière schreef over zaken als identiteit, migratie, geloof, milieu, abortus, euthanasie, overbevolking en kunst. De teksten geven de tijdgeest weer van de voorbije decennia en maken duidelijk hoezeer Etienne Vermeersch zijn stempel drukte op de mentaliteitswijzigingen die tijdens zijn leven plaatsvonden.
Johan Braeckman en Dirk Verhofstadt waren medewerkers, collega’s en bovenal intieme vrienden van Etienne Vermeersch. Ze brengen met dit boek een eerbetoon aan de intellectuele erfenis van een van Vlaanderens belangrijkste filosofen.
